Një raport i Komisionit Europian mbi monitorimin e regjimit pa viza të BE-së me Shqipërinë, Bosnjë-Hercegovinën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë, si dhe Gjeorgjinë, Moldavinë dhe Ukrainën jep vlerësimin dhe shkallën e abuzimeve nga këto vende mbi lëvizjen e lirë që përfitojnë qytetarët e këtyre shteteve.
Raporti fokusohet në veprimet e ndërmarra në vitin 2020 për të adresuar rekomandimet në Raportin e 3 -të nën Mekanizmin e Pezullimit të Vizave.
Për vendet që janë përjashtuar nga vizat për më pak se shtatë vjet (Gjeorgjia, Moldavia dhe Ukraina), raporti jep gjithashtu një vlerësim më të detajuar të veprimeve të tjera të ndërmarra për të siguruar përmbushjen e vazhdueshme të standardeve. Raporti del me konkluzioni se të gjitha vendet e interesuara vazhdojnë të përmbushin kërkesat për liberalizimin e vizave dhe kanë bërë përparim në adresimin e rekomandimeve të vitit të kaluar. Në të njëjtën kohë, raporti nënvizon fushat ku nevojiten përpjekje të mëtejshme nga secili vend. Raporti gjithashtu thekson se lëvizja pa viza vazhdon të sjellë përfitime pozitive ekonomike, sociale dhe kulturore për vendet anëtare të BE-së dhe vendet partnere.
Komisionerja për Punët e Brendshme Ylva Johansson tha: “Udhëtimi pa viza midis BE-së dhe Ballkanit Perëndimor dhe vendeve të Partneritetit Lindor është një arritje e rëndësishme. Ndërsa kufizimet e lidhura me pandeminë COVID-19 kishin një ndikim të madh në lëvizshmërinë, vendet pa viza në Ballkanin Perëndimor dhe Partneritetin Lindor duhet të vazhdojnë dhe të rrisin përpjekjet e tyre në menaxhimin e migrimit dhe azilit dhe në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar”.
Shqipëria dhe kërkesa e Holandës për rikthimin e vizave
Sipas i përket Shqipërisë në raportin e siguruar nga Gazeta “Shqip” theksohet se në vitin 2019, Holanda bëri një kërkesë të fortë për rikthimin e regjimit të vizave me Shqipërinë. Argumenti kryesor lidhej me kriminalitetin e lartë që kishte për autorësi shtetasit shqiptarë. Por në raportin katërt të siguruar nga Gazeta “Shqip” jepen edhe arsyet se pse iu refuzua kërkesa ndaj qeverisë holandeze, e cila u paraqit zyrtarisht në Bruksel.
“Holanda njoftoi Komisionin më 2 qershor 2019, në kuadër të Rregullores (BE) 2018/180611, se ajo u përball me rrethana që mund të çojnë në nxitjen e Vizës Mekanizmi i Pezullimit për Shqipërinë. Shqetësimet e shprehura në njoftim lidheshin kryesisht me rendin dhe sigurinë publike, por edhe me migrimin e parregullt dhe kërkesat e pabazuara për azil të paraqitura nga shtetasit shqiptarë. Pas një shqyrtimi të kujdesshëm të përmbajtjes së njoftimit dhe bazuar në informacionin në dispozicion dhe të dhënat përkatëse, Komisioni konsideroi se rrethanat për të shkaktuar Mekanizmin e Pezullimit të Vizave për Shqipërinë nuk ishin përmbushur”, thuhet në dokumentin e siguruar nga Gazeta “Shqip”.
Më tej në këtë dokument theksohet se “bazuar në analizën e mësipërme, Shqipëria ka ndërmarrë veprime të identifikuara në Raportin e Dytë dhe standardet e liberalizimit të vizave vazhdojnë të përmbushen. Progres është arritur, ka përparim të mirë në zbatimin e veprimeve për të trajtuar migracionin e parregullt, përfshirë forcimin e kontrolleve kufitare. Pavarësisht uljes së normës së kthimit, bashkëpunimi i mirë në ripranimin e shtetasve dhe duhet të ruhet, si dhe bashkëpunimi me BE -në dhe Shtetet Anëtare për migracionin dhe sigurinë. Në të njëjtën kohë nevojiten përpjekje të mëtejshme për të siguruar përmirësimin dhe qëndrueshmërinë e rezultateve, veçanërisht në lidhje me kërkesat e pabazuara për azil dhe luftën kundër krimit të organizuar”.
Katër kushtet për t’u plotësuar nga Shqipëria
Në raportin e KE-së i lihen katër detyra shtetit shqiptar për t’u plotësuar. “Shtimi i masave për të adresuar migrimin e parregullt dhe kërkesat e pabazuara për azil të shtetasve shqiptarë, duke përfshirë identifikimin dhe adresimin e arsyeve themelore dhe organizimin e fushatave të mëtejshme të informacionit mbi të drejtat dhe detyrimet e udhëtimit pa viza”, thuhet në rekomandim e parë, të siguruar nga “Gazeta Shqip”.
Rekomandimi i dytë është “Ruajtja dhe rritja e bashkëpunimit operacional proaktiv me Agjencitë e BE -së dhe me Shtetet Anëtare të BE -së që përballen me presionin migrues me origjinë nga Shqipëria, si dhe kërcënimet e rendit dhe sigurisë publike të përfshira nga përfshirja e shtetasve shqiptarë në grupet e krimit të organizuar”.
“Të përmirësojë efektivitetin e aksioneve të prokurorisë dhe të forcave të ligjit për të luftuar korrupsionin e nivelit të lartë dhe krimin e organizuar. Përmirësimi i rekordeve të historikut të rasteve në lidhje me luftën kundër pastrimit të parave/kundër terrorizmit me financimin dhe shfrytëzimin e plotë të mbështetjes së ofruar nga Komisioni për të përforcuar kapacitetin për të luftuar pastrimin e parave dhe financimin e terrorizmit”, janë dy nga kushtet e tjera.
Shifrat: U ul kërkesa për azile, por ka shifrën më të lartë të emigrimeve
Sipas raportit të siguruar nga Gazeta “Shqip” midis 2018 dhe 2019, numri i refuzimeve të hyrjes për shtetasit shqiptarë në zonën Shengen u ul me 9% (nga 21,515 në 19,670), ndërsa numri i shtetasve shqiptarë të gjetur të qëndrojnë ilegalisht u rrit me 6% (nga 32,355 në 34,410) .
Migrimi i parregullt i shtetasve shqiptarë vazhdon të jetë më i larti nga të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor të analizuar në këtë raport. Kalimi i shtetasve shqiptarë duke përdorur dokumente të falsifikuara, përfshirë pasaportat e BE -së, u rrit me 64% midis 2018 dhe 2019.
Numri i kërkesave për azil të paraqitura nga shtetasit shqiptarë në zonën Shengen vazhdoi të ulet për të katërtin vit radhazi, me 18,555 kërkesa të paraqitura në vitin 2019 krahasuar me 19,615 aplikime të paraqitura në vitin 2018. Kjo përfaqëson një rënie prej 5%. Pavarësisht trendit në rënie, Shqipëria ishte në krye të vendeve pa viza në Ballkanin Perëndimor në vitin 2019 për sa i përket numrit të kërkesave për azil.
Shkalla e njohjes së azilit u ul në 5.6% në 2019 (krahasuar me 7.6% në 2018). Në tremujorin e parë të vitit 2020, u raportuan 2,895 kërkesa për azil, 44% më pak se në të njëjtën periudhë të vitit 2019.
Sa i përket bashkëpunimit për ripranimin ka pasur një rënie të normës së kthimit. Shkalla e kthimit në 2019 u ul në 50% (krahasuar me 66% 7 në 2018), me 15,370 shtetas shqiptarë të kthyer efektivisht. Megjithatë, meqenëse shtetet anëtare të BE -së raportojnë bashkëpunim të mirë të shtetasve të tyre dhe të vendeve të treta, kjo rënie mund të jetë për shkak të përpunimit të jashtëzakonisht voluminoz të vendimeve, një prapambetje në vitet e mëparshme dhe ndoshta dhe si lënie në një kohë të dytë të vendimeve.
Aplikimet e pabazuara për azil të paraqitura nga shtetasit shqiptarë në vendet anëtare të BE-së dhe vendet e lidhura me Shengenin mbeten një çështje që kërkon përpjekje të vazhdueshme dhe thelbësore nga autoritetet shqiptare. Në këtë kuptim, Shqipëria po vazhdon të zbatojë masa adresimin e kërkesave të pabazuara për azil të paraqitura nga shtetas shqiptarë.
“Autoritetet shqiptare kanë forcuar përpjekjet për të rritur ndërgjegjësimin e popullatës mbi të drejtat dhe detyrimet e regjimit pa viza, si dhe ndëshkimet për shkeljet e këtyre detyrimeve. Ata vazhduan të organizojnë projekte dhe fushata informacioni dhe postuan rregullisht informacionin përkatës në uebfaqet e Qeverisë dhe mediat sociale”, thuhet në raportin e siguruar nga Gazeta “Shqip”.
